“Maar hoe werkt dat dan?”
Ik zat aan de telefoon met de vrouw die mijn leven enorm zou beïnvloeden. Ten goede. Alleen wist ik dat nog niet.
Wat ik wel wist, is dat ik precies wilde begrijpen wat ze beweerde. En wilde checken of het klopte. Ik was een sceptische, rationele, wetenschappelijk opgeleide jonge vrouw. En geïrriteerd dat ze me dit niet goed kon uitleggen.
“Jij zegt dat overtuigingen een hele grote invloed hebben op je leven. Maar hoe werkt dat dan met die overtuigingen? Hoe hebben die dan invloed? Hoe werkt dat dan in je brein?”
Dat wilde ik weten.
Ik zat nogal vast in belemmerende overtuigingen. Maar had niet eens door dat het overtuigingen waren. Het was toch gewoon logisch dat ik heel hard mijn best moest doen, geen fouten mocht maken en niet goed genoeg was.
In de afgelopen 10 jaar heb ik veel geleerd over overtuigingen, de mijne en die van ieder van ons.
En heb ik geleerd belemmerende overtuigingen op te sporen EN te veranderen in behulpzame overtuigingen.
Een wereld van verschil!
“Maar hoe werkt dat dan?”
Precies weet ik het nog steeds niet. Ik kan je geen specifiek plekje in je brein aanwijzen waar je overtuigingen zitten. Ik weet niet precies waar de hoofdmap zit en hoe de overtuigingen er in worden opgeslagen.
Ik ben wel gaan ervaren dat ze inderdaad onwijs veel invloed hebben. Dat alles wat ik geloof over mezelf, over de ander en over de wereld voor een groot deel bepaalt hoe ik mijn leven leef. Wat ik doe, wat ik voel en zelfs op wat ik zie om me heen.
Eén van de dingen die me heeft geholpen om dit te begrijpen is het model van de Logische Niveaus. Deze piramide werd ontwikkeld door Bateson en Dilts. Gregory Bateson onderscheidde in zijn werk de verschillende niveaus en Robert Dilts vertaalde deze naar een praktische toepassing om te kijken naar onze interacties met de wereld.
In de piramide van de Logische Niveaus kunnen onderliggende niveaus invloed hebben op een hoger niveau. Maar bovenliggende niveaus hebben zeker invloed op onderliggende niveaus.
Een voorbeeld uit de praktijk:
Stel ik ben een vrouw van 35 jaar en ik wil leren gitaar spelen.
Omgeving
Wat ik nodig heb, is een gitaar. En lesmateriaal. Een leraar zou ook handig zijn.
Gedrag
Wat ik moet doen is oefenen. Oefenen, oefenen, oefenen.
Vaardigheden
Op zich heb ik handen en vingers die kunnen bewegen, maar de vaardigheid in het spelen zal ik moeten ontwikkelen. De gitaar (omgeving) en het oefenen (gedrag) helpen daarbij.
Overtuigingen
Maar als ik diep van binnen geloof dat ik te oud ben om een instrument te leren spelen. Dan gaat het een enorme opgave worden. Of het lukt niet. Of het lukt een beetje, met veel pijn en moeite.
Of misschien geloof ik wel dat ik het zou kunnen leren, maar geloof ik niet dat ik echt ga oefenen, want daar heb ik eigenlijk helemaal geen tijd voor.
Op het moment dat je begint aan iets en alles in orde maakt op de niveaus van omgeving, gedrag en vaardigheden, maar je overtuigingen niet ondersteunend zijn, dan wordt het lastig. Dan kost het moeite. Of dan lukt het helemaal niet.
En dat is vervelend.
En daarom is het zo heerlijk om de dingen aan te pakken op het niveau van de overtuigingen.
Overtuigingen die mij zouden kunnen ondersteunen:
Ook een 35-jarige kan een nieuw instrument leren spelen
Ik leer met gemak gitaar spelen
Ik maak de tijd om te oefenen
Ik geniet ervan om te oefenen
En ja, dan heb ik nog steeds een gitaar nodig (omgeving), moet ik nog steeds oefenen (gedrag) en moet ik mijn tokkelkunsten ontwikkelen (vaardigheden), maar als mijn overtuigingen ondersteunend zijn, gaat dat zoveel makkelijker!
Nu is gitaar leren spelen niet heel belangrijk voor me.
Wat wel belangrijk voor me is, is leven vanuit gemak en plezier, ontspannen de dingen doen, tevreden zijn met mijn leven en met mezelf. Daarvoor heb ik gewerkt aan overtuigingen rond goed zijn zoals ik ben, niet de hele tijd mijn best doen en fouten mogen maken.
Allemaal overtuigingen die bizar veel invloed hebben op mijn leven en op wat ik doe (gedrag) en wat ik kan (vaardigheden), doordat mijn nieuwe overtuigingen me ruimte gaven om nieuwe dingen te leren en te ervaren. En ook mijn omgeving ziet er totaal anders uit. Ik had 10 jaar geleden niet durven dromen dat ik dit zou zitten schrijven in mijn eigen praktijkruimte bijvoorbeeld.
Wil jij dat je leven er anders uit gaat zien? Wil jij je anders voelen? Wil jij andere dingen doen? Wil jij andere dingen kunnen?
Ga dan eens op het niveau van de overtuigingen kijken. Wat geloof jij?
En weet dat wat je gelooft niet per se waar is. Het zijn je overtuigingen! En die kan je veranderen.
P.S. Voor de oplettende lezer: er zijn nog twee niveaus boven het niveau van de overtuigingen. Ook hier kan je mee werken. Ook hier zijn mooie vragen te stellen en is er veel te ontdekken.
Het leuke aan het niveau van de overtuigingen is dat je overtuigingen gemakkelijk kunt veranderen en behulpzaam kan maken.
Ja echt!
Denk jij dat dat niet zo is?
Dan is dat een overtuiging over overtuigingen!
En nog even een open deur: wie je bent, hoef je dus nooit te veranderen.
P.P.S. Veel dank aan Helga Verhoeven die me veel leerde over overtuigingen en de invloed die ik heb op mijn leven!